Net als ik zult ook u in het begin voortdurend bang zijn dat de anderen zullen zien en vooral ruiken dat u een stoma hebt. Vaak beeldt men zich zelfs heel realistisch in dat men “iets” ruikt. Meestal is dat niet zo.

Indien er een lekje ontstaat in uw opvangsysteem, kunt u van mij aannemen dat u het veel vroeger zult ontdekken dan de anderen. U zit er immers met uw neus pal boven.

Volgende raadgevingen kunnen u wellicht helpen om occasionele geurtjes te vermijden.

  • blaas in het opvangzakje alvorens het aan te brengen om na te gaan of het luchtdicht, dus geurvrij is
  • vervang regelmatig (minstens om de twee dagen) uw opvangsysteem
  • vermijd het eten van spijzen die veel geur verwekken (zie verder: “Dieet informatie”)
  • let erop dat u als ileostoma patiënt de uitlaat van uw opvangzakje zorgvuldig met toiletpapier proper veegt alvorens het opvangzakje terug te sluiten want zo vermijdt u het besmeuren van uw kledij en de onaangename geurtjes
  • steek een lucifer met sulferkop aan in de ruimte waar u het opvangzakje opende of sproei even met een busje deodorant spray om kwalijke geurtjes te verdringen
  • eet regelmatig peterselie en / of yoghurt

Wanneer u het zakje in het toilet ledigt, verspreidt u uiteraard een geurtje. Maar dat deed het vroeger toch ook! Of niet soms? Indien deze geur wat al te doordringend is, kunt u daar heel wat aan doen door uw voeding in die zin aan te passen en het sterk reukverwekkend voedsel te vermijden.

Persoonlijk vind ik het echter al te gek om u hiervoor zelf onnodige beperkingen in voeding op te leggen, maar… Trouwens u hebt nog altijd de mogelijkheid om uw busje met deodorant spray te gebruiken of enkele lucifers met sulferkop aan te strijken om het geurtje te neutraliseren.

Denk er aan: iemand zonder stoma heeft ook dat probleem. Het is voor niemand mogelijk om uit te maken of een flatus uit een natuurlijke of een kunstanus komt!

Een erg vervelende en dagelijkse ergerlijke ervaring bij stomadragers is de gasvorming in de darmen die het opvangzakje tot een ballonnetje opblaast en bij het ontsnappen in het zakje soms borrelende geluidjes maakt. Het is natuurlijk niet pijnlijk en zonder geurverspreiding, maar de flatusgeluidjes geven u een onnodig schaamtegevoel.

Het opblazen van het zakje maakt onder uw kledij een duidelijk zichtbare uitstulping, die u hindert bij het bewegen. Veel erger is natuurlijk dat bij heel wat stomadragers de schrik ontstaat dat zo’n opgeblazen zakje wel eens zou kunnen loskomen of springen. Dat gevaar is zeker niet denkbeeldig. Reeds heel wat systemen zijn uitgedacht om dat vervelende probleem aan te pakken.

Ziehier een overzicht:

1- Een gaatje prikken in het opvangzakje. Uit pure wanhoop gaat men in het plastic opvangzakje soms met een naald een gaatje prikken zodat het gas (maar ook de geurtjes) kunnen ontsnappen. Dat systeem werkt goed voor de gasverwijdering, maar het vernietigt de zekere lucht- en geurdichtheid waaraan de firma zoveel zorg, studie en geld besteedde. Zodra men de zakjes doorboort, krijgt men immers geurhinder en klevertjes kunnen dit niet blijvend voorkomen. Daarom is dit voor gevoelige neuzen af te raden.

2- Een soort dieet volgen Heel wat lotgenoten hopen door het zich opleggen van een dieet de gasvorming te voorkomen. Vooral windvormend voedsel wordt streng uit hun menu geweerd. Maar welk voedsel geeft geen enkele gasvorming. Heel dikwijls volstaat het samenbrengen van twee eetwaren of het drinken van zelfs gewoon water om de gasfabriek op hoge toeren te brengen. Meer nog, ook het zo weinig mogelijk eten is geen oplossing, want precies dat geeft meer gasvorming om de darmen open te houden. Trouwens het leven is veel te kort om zich nu nog onnodig allerlei beperkingen op te leggen. Eet daarom met mate wat u lekker vindt. Het eten van magere yoghurt zal de gasvorming ietwat verminderen

3- Het gebruik van kooltabletten Sommige stomadragers kregen de raad om in hun opvangzakje gasopslorpende kooltabletten te stoppen. Het zou volstaan om telkens men het zakje ververst er een drietal dergelijke pastilles in te stoppen om geen ballonvorming te krijgen. Het geeft weinig resultaat (?) en die methode is ook niet de goedkoopste. Soms voelen de tabletten erg hinderlijk aan op de huid. Ook hier is het voor iemand met een ileostoma een minder goed systeem omdat hij bij het ledigen van zijn zakje meteen ook de kooltabletten in het toilet ziet verdwijnen. Trouwens, de lopende stoelgang doordrenkt onmiddellijk de kooltabletten zodat die meteen hun gasopslorpende capaciteit verliezen.

4- De filter Het is nogal normaal dat ook de firma’s voor stomaproducten onder aansporing van hun klanten voor dat irriterende probleem een oplossing hebben gezocht en gevonden. Sedert enkele decennia stoppen ze nu in zowat alle opvangzakjes een al of niet ingebouwde geurfilter die het gas moet doorlaten, maar de geuren neutraliseert. Dat werkt uitstekend bij colostomapatiënten, maar bij een ileostoma met vloeibare stoelgang raakte de geurfilter snel verstopt zodat de ballonvorming toch weer begon. Nu heeft men deze filter afgeschermd met “goretex”, een stof die lucht doorlaat, maar geen vocht (ook veel in gebruik in sportkledij of regenjassen). Tijdens het baden, douchen of zwemmen moet men deze filter natuurlijk tijdelijk afplakken met kleefband of bijgevoegd kapje. Het ontwikkelen van deze filters hebben de firma’s al heel wat geld gekost en heel wat kopzorgen bezorgd, maar het resultaat geeft eindelijk voldoening.

Na de heelkundige ingreep moet u geen speciaal dieet volgen, want een stoma hebben is geen ziekte. Alleen diegenen die om de een of andere reden reeds voor de operatie op dieet stonden (bvb. diabetes, hoge bloeddruk, etc.) moeten dat dieet ook daarna verder blijven aanhouden. In het begin eet u gerust wat u lust. Geeft een bepaald voedsel u problemen (sterke geur bij de ontlasting, veel darmgas, buikloop), dan maakt u voor uzelf maar uit of u die ongemakjes er maar bijneemt.

Hier toch enkele nuttige inlichtingen over voedsel:

Geurverwekkend voedsel
- ajuin
- look
- vis
- sommige specerijen
- paprika

Gasverwekkend voedsel
- ajuin
- graan
- erwten
- spinazie
- kool
- radijzen
- gedroogde bonen
- snijbonen
- champignons
- komkommer
- broccoli / bloemkool
- frisdranken
- bier

Buikloop verwekkend voedsel
- rauw, onrijp fruit
- troebele bodem bij zware bieren
- bier met hoge gisting
- groene bonen
- broccoli / bloemkool
- specerijen
- spinazie
- pruimen
- sterk gekruide spijzen

Zoals hierboven al vermeld, moet elke colostoma of ileostomadrager maar zelf beslissen of hij het hierboven vermelde voedsel eet en er de uit voortspruitende ongemakken bij neemt. Trouwens, dezelfde eetwaar zal bij verschillende mensen soms een totaal andere uitwerking hebben. Bovendien zal uw lichaam niet altijd op dezelfde wijze reageren op hetzelfde soort voedsel. Ook de gemoedstoestand van het ogenblik speelt daarbij een grote rol. Bier, wijn en alcohol kunt u evenwel bij of na het eten matig drinken (tenzij bij verbod door de dokter).

Het is beter om in de loop van de dag dikwijls kleine maaltijden op vaste uren te gebruiken. Zelfs net voor het slapengaan kan bij sommige personen een lichte maaltijd zorgen voor een betere darmfunctie en een rustige nacht.

Voedsel dat de ontlasting vaster kan maken
- geschilde appels
- appelmoes
- bananen
- marshmellows
- aperitiefkoekjes- zetmeelhoudend voedsel (vb. bonen, aardappelen, erwten)
- bosbessensap

Probeer één van deze als u een heel vloeibare stoelgang hebt.

 


Voedsel dat de ontlasting rood kan kleuren
- rode bieten
- rode gelei
- rode punch
- sommige chocoladen
- roodgekleurd voedsel
- roodgekleurde snoep
- sommige medicatie (vb. vitaminen)
- tomatensoep
- rode sausen (bij bonen, Italiaanse gerechten, etc.)

 

Uitsluitend om u erop te wijzen dat die de stoelgang rood kleuren, zodat u niet aan bloedverlies gaat denken.


Natuurlijke geurcontrole door het eten van
- peterselie
- yoghurt


Natuurlijke gascontrole door het eten van
- karnemelk
- yoghurt

 


 

U moet weten dat het eten van extra draderig voedsel bij overvloedig gebruik, in de darm een samenklittende massa kan vormen die moeilijk door de stoma zal kunnen passeren en eventueel een obstructie (=verstopping) kan veroorzaken. U kunt dat vermijden door veel te drinken, draderig voedsel in kleine stukjes te snijden en er weinig van te eten.

Dat is ook het geval bij het eten van champignons of rauwe groenten (bvb rauwe wortelen). Die verteren niet en komen uit uw stoma zoals u ze hebt ingeslikt. Te grote stukken zullen evengoed de uitgang verstoppen. Slik pas door na goed kauwen. In het geval van een obstructie kan dat leiden tot een vervelende spoedoperatie. Voedsel met erachter een * vermijdt u daarom beter.

Extra draderig of onverteerbaar voedsel
- noten
- popcorn
- graan
- selder
- asperges (onvoldoende geschilde asperges *)
- rozijnen
- vezelig fruit (sinaasappel / pompelmoes)
- vijgen en dadels
- kokosnoot *
- Chinese groenten
- groenten met zaden of pitten
- groenten- of fruitschillen *
- vellen van allerhande worst (bloedworst, etc..)


ONTHOUD

Dit is slechts een leidraad. Geen twee mensen zijn gelijk, ook niet voor wat de spijsvertering betreft. Zelfs u zult een bepaalde spijs eens goed, dan eens minder goed verteren. Neem inlichtingen vooraf en probeer eventueel eerst iets rustig uit.

Ga echter nooit meer dan één van die mogelijke probleemverwekkers gelijktijdig uittesten. Wacht liefst 24 à 48 uur om na te gaan wat er gebeurt. Ondervindt u enige hinder, dan wacht u enkele weken vooraleer een tweede poging te wagen.

Het is goed mogelijk dat het dan geen problemen meer oplevert. Is dat wel het geval, dan vermijdt u in de toekomst beter dat te eten. Onthoud dat de ingewanden niet stilliggen wanneer u niet eet. U zult er vooral de gasvorming mee bevorderen. Houd u aan de drie hieronder opgegeven richtlijnen om last te vermijden:

- matigen: eet slechts kleine hoeveelheden voedsel waarvan u vermoedt of weet dat ze hinder kunnen of zullen opleveren

- kauw: goed kauwen is het begin van een goede spijsvertering. Maak het uw maag en darmen iets gemakkelijker. Zorg daarom dat uw gebit steeds in orde is.

- drink: zorg ervoor per dag minstens twee liter te drinken.

Personen bij wie een stoma aangelegd werd, moeten dat steeds bij hun eerste contact met een huisarts of specialist melden. Zelfs wanneer u bij uw eigen huisarts of specialist op consultatie gaat, doet u er goed aan hen telkens wanneer zij medicatie voorschrijven te wijzen op uw specificiteit.

Zij denken er niet altijd aan dat u een stomadrager bent en schrijven soms medicatie voor die bij u hinderlijke neveneffecten kan veroorzaken of gewoon geen enkele uitwerking heeft.

A - Iemand met een ileostoma

1- Geneesmiddelen die u beter vermijdt:

  • Laxeermiddelen en stoelgangverdunners
  • middelen die het water uit het lichaam verdrijven
  • middelen tegen maagzuur: zijn soms laxerend of verwekken constipatie;

wel te nemen met specifiek voorschrift van de huisarts of specialist, eventueel te combineren met laxatief of anti-diarree middel (ook enkel met specifiek voorschrift van huisarts of specialist

2- Geneesmiddelen die zonder uitwerking kunnen blijven:

  • tabletten met vertraagde werking (retard preparaten)
  • tabletten die specifiek “na” de maag oplossen (enterie coated) - tot poeder vermalen en in capsules innemen.

3- Geneesmiddelen die vervelende nawerkingen geven:

  • antibiotica
  • vitamines Zij verwekken geur en vooral antibiotica kunnen buikloop veroorzaken.

B - Iemand met een colostoma

1- Op de rechterzijde aangebrachte colostoma

  • Zij kunnen dezelfde moeilijkheden hebben als de ileostomadragers

2- Alle andere colostomagevallen

  • Met geneesmiddelen zouden zij normaal geen specifieke problemen mogen hebben.
Deze site werkt enkel correct met cookies. Door gebruik te maken van onze website en diensten, aanvaard je het plaatsen van deze cookies op je computer.
Ok